اکولایزر چیست؟

در این مقاله می‌خواهیم در مورد اینکه اکولایزر چیست و چه کاربردی دارد صحبت کنیم. معروف ترین نوع اکولایزر چیزی است که در ضبط ماشین یا گوشی همراه با آن سروکار داشته‌ایم. این دستگاه از جذاب‌ترین و کاربردی‌ترین ابزارهای میکس و ویرایش صدا محسوب می‌شود که هم به صورت سخت افزاری و هم به صورت نرم افزاری در بازار موجود است و مورد استفاده قرار می‌گیرد. اکولایزرها در واقع دستگاه‌هایی هستند که به شما کمک می‌کند بخش‌هایی از موسیقی را بولد کنید و یا بخش‌هایی را کم‌رنگ کنید و مطابق با بازه فرکانسی مشخصی به تنظیمات صدا بپردازید.

آشنایی با اکولایزر

اینکه اکولایزر چیست و چه کاربردی دارد سوالی است که در پاسخ به آن می‌توان گفت اکولایزر یک ابزار قدرتمند در زمینه میکس صدا و موسیقی است. یکی از امکاناتی که اکولایزر در اختیار شما قرار می‌دهد این است که شما می‌توانید بخشی از طیف فرکانسی یک صدا یا موسیقی را به اصطلاح کات کنید یا برش دهید و یا بخش‌هایی را تضعیف یا قوی کنید و به این صورت به میکس و ویرایش صدا بپردازید.
اغلب اکولایزرها درجه بندی مشخصی دارند و هنگام کار یک نمودار دو بعدی را نشان می‌دهند که یک محور مربوط به فرکانس و محور دیگر مربوط به کنترل سطح است. فرکانس‌های میانی را می‌توان به اصطلاح boost‌ یا تقویت کرد و در صورت نیاز حذف کرد. برای حذف فرکانس‌ها در یک محدوده خاص از یک فیلتر استفاده می‌شود که low-shelf نام دارد و کار آن این است که فرکانس‌هایی که پایین‌تر از محدوده مشخص شده قرار می‌گیرند را برش می‌زند و حذف می‌کند.

انواع اکولایزر

اکولایزرهای آنالوگ و دیجیتال

دو نوع دسته بندی از اکولایزر در بازار موجود است که به صورت آنالوگ و دیجیتال هستند. در اکولایزرهای دیجیتال فراین حذف یا تقویت فرکانس با نسبت‌های خاص و مشخصی انجام می‌شود در حالی‌که در اکولایزرهای آنالوگ همیشه شاهد شیبی هستیم که در نتیجه اعمال تغییرات در بین دو بخش تغییر یافته و تغییر نیافته ایجاد می‌شود. نکته بسیار مهم هنگام کار با اکولایزر آنالوگ این است که این شیب ناشی از اعمال فیلتر نباید باعث تغییر در فرکانس‌های مجاور شود و تغییری در حالت درست آن‌ها ایجاد نکند.

اکولایزر و نقش آن در موسیقی Ι اکولایزر چیست

در مورد اینکه اکولایزر چیست و چه نقشی در موسیقی دارد می‌توان گفت اکولایزر دو نقش مهم را ایفا می‌کند که عبارتند از ساخت تنالیته‌های جدید و کمک برای اصلاح صداها و مشکلات صوتی که در طول فرایند ضبط صدا ممکن است ایجاد شود. البته این نکته را در نظر بگیرید که از اکولایزرها برای رفع مشکلات جزئی استفاده می‌شود و اگر در ضبط صدا مشکل جدی ایجاد شود نمی‌توان با اکولایزر آن مشکل را بر طرف کرد. برای اینکه به نتیجه نهایی بهتر و قابل قبول‌تری برسید باید شرایط آکوستیک بودن استودیویی که در آن مشغول به کار هستید را بررسی کنید. هرچه Bass و Treble‌ دقیق‌تر اعمال شود فرایند اکولایز کردن صدا به طور دقیق‌تر و موثرتری انجام می‌شود و نتیجه نهایی بهتر می‌شود.
دو پارامتر در تمام اکولایزرها به چشم می‌خورد که low-cut‌ و high -cut‌ نام دارد که در کاهش سطح فرکانس‌های تشدید شده و بالا در قسمت‌های ابتدایی و انتهایی بازه فرکانسی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این پارامتر تاثیری بر فرکانس‌های میانی ندارد. از high-cut‌ برای اصلاح لبه‌های تیز فرکانسی استفاده می‌شود و در واقع برای کاهش سطح فرکانس‌های بالا و هیس‌ها به کار می‌رود. در مقابل از low-cut‌ برای کاهش سطح بیس‌های عمیق و اصلاح‌کردن صداهایی که از ارتعاش کف زمین به زمینه موسیقی ضبط شده وارد شده‌اند استفاده می‌شود.

دسته‌بندی سخت افزار و نرم افزاردر اکولایزر

به طور کلی سخت‌ افزار و نرم افزار در اکولایزر به دو دسته تقسیم بندی می‌شود که پارامتریک و گرافیک نام دارد. تفاوتی که بین این دو وجود دارد به این صورت است که در اکولایزر گرافیک کنترل روی فرکانس‌ها کمتر است و در نوع پارامتریک فیلترهای کمتری وجود دارد اما کنترل روی فرکانس‌های صدا بیشتر است. دراکولایزر گرافیک فیلترهای زیادی به صورت هماهنگ با بازه‌های فرکانسی وجود دارد که تنظیمشان توسط اسلایدرها انجام می‌شود و به راحتی می‌توان حجم صدا را کم و زیاد کرد.

اکولایزر چیست و چه نقشی در میکس و مسترینگ دارد

برای اینکه به خوبی درک کنیم که اکولایزر چیست باید نقش آن‌ را در میکس و مسترینگ آهنگ بررسی کنیم. انسان‌ها قادر به شنیدن و درک صداهایی با فرکانس بین ۲۰ تا ۲۰۰۰۰ هرتز هستند. هرتز واحد اندازه گیری فرکانس است و فرکانس هم به تکرار یک نوسان در ثانیه گفته می‌شود. کمترین فرکانس مربوط به صدای بم است و هر چه به سمت بی‌نهایت حرکت کنیم صداها زیرتر می‌شوند. طیف فرکانسی به معنی نواحی فرکانسی است. وقتی از اکولایزر استفاده می‌شود در واقع گین یک ناحیه فرکانسی کاهش یا افزایش می‌یابد و طبق نظر سازنده آهنگ به صدا شکل داده می‌شود و آهنگی که مد نظر سازنده آهنگ است ایجاد می‌شود.
اکولایزر دارای باندها و فیلترهای مختلفی است که باعث می‌شود کنترل صدا کار راحتی شود. در هر باند صدایی با فرکانس مشخصی عبور داده می‌شود. به طور کلی ۴ المان برای کنترل صدا در اکولایزر وجود دارد که عبارتند از نوع، اسلپ، کیو و گین. چیزی که شکل کلی باند را تعریف می‌کند فیلتر نام دارد. معروف‌ترین فیلترها عبارتند از های/ لو پس (high / low pass)، بل (bell)، ناچ (notch)، های / لو شلف (high / low shef).

اکولایزر در خودرو Ι اکولایزر چیست

آیا می‌دانید اکولایزر چیست و چه نقشی در سیستم صوتی ماشین دارد؟ در سیستم‌های صوتی ماشین نیز از اکولایزر استفاده شده است. استفاده از اکولایزر باعث بالارفتن کیفیت موسیقی پخش شده می‌شود. اکولایزر به شما امکان می‌دهد تا کارایی باندها را به دلخواه خود تغییر دهید. اکولایزر در خودرو به شما امکان می‌دهد تا فرکانس‌های موسیقی را تغییر دهید و می‌توانید مطابق با سلیقه خود این کار را انجام دهید. مثلا می‌توانید بیس بیشتری از سیستم بگیرید. برای این کار می‌توانید اکولایزر را جوری تنظیم کنید که صداهای فرکانس پایین را پخش کند. به این شکل صدای بیس بیشتری پخش می‌شود.
البته کیفیت باندها نیز در نتیجه تاثیر بسیار مهمی دارد. در بعضی از سیستم‌‌های پخش پیش فرض‌هایی وجود دارد که برای پخش موسیقی راک و پاپ و …. به کار می‌رود. این ویژگی به شما این امکان را می‌دهد تا بدون داشتن تجربه در این زمینه بتوانید اکولایزر را تنظیم کنید. البته استفاده زیاد از اکولایزر باعث کاهش کیفیت موسیقی می‌شود. اگر به دنبال صدای فلت هستید باید در تنظیم اکولایزر جوری عمل کنید که پستی و بلندی‌های نمودار موجود در اکولایزر حذف شود. ذکر این نکته هم ضروری است که افزایش تعداد باند اکولایزر گرافیکی به شما در تنظیم اکولایزر و پاسخ فرکانسی اسپیکر کمک خواهد کرد.

کلام آخر

در این مقاله به این سوال پرداختیم که اکولایزر چیست و چه کاربردی دارد. آهنگ سازان بیشترین استفاده را از اکولایزر می‌برند و به نوعی این وسیله ابزار کار آنان به شما می‌رود. انواع مختلفی از اکولایزر طراحی و تولید شده است که هر شخصی مطابق با سلیقه و تجربه خود می‌تواند از یکی از آن‌ها استفاده کند. برای تهیه و خرید اکولایزر می‌توانید به سایت زیکو مراجعه کنید و در آنجا با انواع مختلف اکولایزر آشنا شوید. همچنین می‌توانید از نظر متخصصان زیکو کمک بگیرید و اکولایزری مناسب با شرایط خودتان تهیه کنید. در هنگام خرید اکولایزر به نکاتی توجه کنید. یکی از آن نکات توجه به تعداد باند اکولایزر است. تعداد باند بیشتر به شما در تنظیم دقیق‌تر اکولایزر کمک می‌کند.