پیانو یکی از سازهایی است که همه آن را دوست دارند. چه افرادی که نواختن با آن را میدانند و چه افرادی که شنونده موسیقی هستند، از شنیدن صدای این ساز سحرانگیز لذت میبرند. پیانو آن قدر کامل است که به دلایل گوناگون آن را ساز مادر نامگذاری کردهاند. این موضوع به آن دلیل است که با استفاده از این ساز میتوان اصول و نتهای موسیقی را با کامل آموخت. در این مقاله قصد داریم بدانیم کلاویه چیست و تعداد کلاویه های پیانو چند تا است؟
پیانو چیست و چگونه کار میکند؟
پیانو یک ساز موسیقی کیبوردی زهی است که در آن با استفاده از چکشهای چوبی سیمها که توسط مواد نرمی پوشانده شده است، بر روی سیمهای ضربه میزند و صدا تولید میکند. امروزه البته این چکشهای مدرن، با نمد پشمی متراکم پوشانده شدهاند. در برخی از پیانوهای اولیه، از چرم برای این منظور استفاده میکردند. پیانو با استفاده از صفحه کلید، که ردیفی از کلیدها یا اهرمهای کوچک است، نواخته میشود.
این ساز در حدود سال 1700 توسط بارتولومئو کریستوفوری در ایتالیا اختراع شد. کریستوفوری یک ساز چنگور ماهر بود و به خوبی با مجموعه دانش سازهای کیبورد زهی آشنا بود. این دانش از مکانیسمها و عملکردهای کیبورد به او کمک کرد تا اولین پیانوها را توسعه دهد. پیانوی امروزی سالهاست که وجود داشته است و در برخی دورهها اشکال مختلفی به خود گرفته است. برخی از پیانوها بزرگ، برخی کوچک، برخی الکترونیک و برخی دیگر کاملا آکوستیک هستند.
اما همه مدلهای پیانو در برخی عوامل و المانها مشترک هستند. همه آنها قطعات داخلی اولیه یکسانی از چکش یا تار دارند. همچنین همه آنها سیستم یکسانی از کلیدهای سفید و سیاه دارند که به ما به عنوان نوازنده اجازه میدهد سبک های مختلف موسیقی را بنوازیم و ایدههای موسیقایی خود را در آنها بیان کنیم.
کلاویه چیست؟
کلاویه در واقع همان کلیدها و یا شستیهای روی پیانو است که به موزیسین اجازه میدهد تا با فشار دادن آنها، قطعات موزیک را اجرا کند. این کلاویهها و دکمههای روی پیانو حالتی دارند که میتوان شدت نواختن موزیک را، با شدت فشار وارده بر آنها، معین نمود. به همین دلیل گفته میشود که صدای تولید شده توسط پیانو، با احساس پیانیست کاملا در ارتباط است. این حساسیت در نواختن موسیقی در پیانوهای اکوستیک بیشتر از دیگر انواع آن وجود دارد و باعث میشود تا احساس فردی که در حال نواختن است به خوبی به شنونده منتقل شود.
شاید به این مطلب هم علاقمند باشید: آموزش موسیقی به کودکان
به همین دلیل سازندگان پیانوهای دیجیتال نیز سعی دارند که این برگشت کلیدها و یا کلاویههای این سازها را نیز با استفاده از روشهایی، با پیانوهای اکوستیک، همانندسازی نمایند. تعداد کلاویه پیانوهای دیجیتال معمولا با تعداد کلاویههای پیانوهای اکوستیک متفاوت است و این تعداد میتواند بسته به نوع آن، چیزی بین 61 تا 88 کلاویه متغیر باشد.
چند کلاویه روی پیانو وجود دارد؟
آیا تا به حال فکر کرده اید که چند کلید سفید در یک پیانو وجود دارد؟ چند کلید سیاه روی پیانو هست؟ و تعداد استاندارد کلاویه چیست؟
تقریباً همه انواع پیانو آکوستیک استاندارد امروزی دارای 88 کلید و یا کلاویه است. این تعداد باعث ایجاد تنوع در قطعات نواخته شده خواهد شد. از این تعداد، 52 کلید سفید و 36 کلید نیز سیاه است. این تعداد یک استاندارد ثابت است که موسیقیدانها در طی سالها به آن دست یافتهاند زیرا با این تعداد، هر نت با دیگری تفاوت زیادی دارد.
در گذشته و در پیانوهای اولیه، تعداد کلاویهها بین 60 عدد تا 108 عدد متفاوت بود. امروزه پیانوهایی با 102 کلاوی نیز نواخته میشود. دلیل این که اغلب پیانوهای امروزی به همان 88 کلاویه پایبند هستند این موضوع است که تعداد بیشتر کلاویههای مورد استفاده ممکن است باعث تولید صداهایی بیش از حد بم و یا زیر شود.
کلاویهها و یا کلیدهای سفید روی پیانو
کلیدهای سفید پیانو معمولا اولین چیزی است که یک پیانیست جدید یاد میگیرد. این موضوع به این دلیل نیست که آنها سادهتر هستند، بلکه به این دلیل است که حروف سیستم موسیقی، به ترتیب حروف الفبا روی کلیدهای سفید پیانو قرار میگیرند. ما میتوانیم از این کلاویههای سفید، برای یافتن راه خود برای نواختن هر قطعه موسیقی یا ساختن هر آکورد تأثیرگذار استفاده کنیم.
کلاویه و یا کلیدهای سیاه روی پیانو
در ادامه موضوع کلاویه چیست خواهیم دانست که کلیدها و یا کلاویههای سیاه پیانو به چه کاری میآیند. به طور کلی تصور میشود که کلیدهای سیاه روی پیانو پیچیدهتر از کلیدهای سفید پیانو هستند، فقط به این دلیل که به طور فیزیکی روی کیبورد بلند میشوند. این یک تصور اشتباه رایج است. کلیدهای سیاه بهترین راهنما در مراحل یادگیری نواختن هستند زیرا اجازه میدهند بفهمید که دستتان کجای ساز مینشیند و همچنین به شما اجازه میدهد تا از نظر فیزیکی مسیر نواختن خود را بر روی کیبورد، احساس کنید.
به این ترتیب لازم نیست از چشمان خود برای نگاه کردن به دستان در نواختن استفاده کنید. در نهایت یاد خواهید گرفت که به دستان خود اعتماد کنید و راه نواختن درست را احساس کنید. این موضوع دلیل این امر است که بسیاری از پیانیستهای نابینای معروف، توانستند به سطح بالایی از اجرای پیانو دست پیدا کنند.
طرز صحیح تمیز کردن کلاویه چیست؟
معمولا برای تمیز کردن کلاویههای پیانو به صورت حرفهای از تمیزکنندههای مخصوص استفاده میشود. اگر از این نوع شویندهها در اختیار داشته باشید، مراحل تمیز کردن ساز با اطمینان و ایمنی بهتری انجام خواهد شد. اگر از این شویندههای مخصوص در اختیار نداشته باشید، میتوانید از ترکیبی از آب گرم، چند قطره صابون مایع و نیز یک اسفنج و یا یک پارچه نخی نمدار برای تمیز کردن کلاویههای پیانو استفاده کنید.
بهتر است برای تمیز کردن کلیدها و یا کلاویههای پیانو، از پارچههای میکروفایبر و یا نانو بهره ببرید که حداقل پرز را دارند. هرگز از اسپریهای معمولی و الکلی خانگی برای تمیز کردن کلاویهها استفاده نکنید زیرا این موارد از شیارهای کلیدها به داخل ساختار پیانو نفوذ خواهند کرد.
نکته مهم دیگر برای سالم نگه داشتن پیانو این است که سعی کنید مکان و زاویه پیانو را طوری تنظیم نمایید که مانع از تابیدن اشعه و نور خورشید به طور مستقیم به آن شود. این موضوع ممکن است در دراز مدت باعث زرد شدن کلاویههای سفید پیانو و یا دیگر قطعات آن شود. به علاوه سعی کنید تا این ساز را از دسترس پنجرههای ساختمان دور نگه دارید.
شاید به این مطلب هم علاقمند باشید: موسیقی درمانی چیست؟
اگر بپرسند که مهمترین چالش کلاویه چیست، در پاسخ باید گفت که گرد و غبار زیاد میتواند بزرگترین چالش برای این بخش از پیانو محسوب شود. نفوذ همیشگی گرد و غبار به داخل این شیارهای شستیها، باعث خرابی پیانو میشود. پیانوهای اکوستیک که نوع سنتی پیانو به حساب میآیند قیمت بیشتری دارند و نیز برای نگهداری به فعالیتهای بیشتری نیز نیازمند هستند. این نوع از پیانو معمولا در هر 6 ماه یکبار نیاز به مراقبت و نیز کوک و تنظیم مجدد دارند.
مشکلات معمول کلاویه در پیانو
کلاویه بخشی حساس از پیانو است که همیشه با دستان نوازنده در ارتباط است. به وجود آمدن هر گونه مشکل در این بخش از پیانو میتواند به طور مستقیم بر روی موسیقی نواخته شده تاثیر بگذارد. اما سوال این است که دلیل این مشکلات به وجود آمده برای کلاویه چیست؟
ایرادات کلی به وجود آمده برای کلاویههای پیانو معمولا در اثر نفوذ گرد و غبار به داخل آن و شیارهای بین کلاویهها به وجود میآید. صداهای اضافی در هنگام نواختن با کلاویهها و یا گیر کردن و بالا نیامدن یک کلید در حین نواختن نیز یکی دیگر از مشکلات به وجود آمده برای پیانوها است. برخی موارد ممکن است برخی کلیدها در اثر نواختن زیاد و یا مشکلات دیگر سفت و خشکتر از حد معمول شوند. این مشکل معمولا با روشهایی مانند پانچینگ و رگلاژ پیانو قابل حل است.
بدون دیدگاه