آیا تا به حال شده است که هنگام انجام کارهای روزمره، ناگهان آهنگی را بشنوید که شما را به زمان مهمی از زندگی تان ببرد و احساسات شما را بر‌انگیزد؟ موسیقی ممکن است شما را خوشحال، غمگین یا هیجان‌زده کند و فکر می‌کنم همه ما اتفاق نظر داریم که موسیقی می‌تواند تاثیر بسیاری بر ما بگذارد. اما آیا می‌دانستید که موسیقی درمانی یک روش درمان کاملا علمی است؟
موسیقی درمانی یک گزینه فوق العاده برای بیمارانی است که در بیمارستان یا خانه با بیماری مبارزه می کنند. در این برنامه از موسیقی برای کاهش درد بیمار و تسهیل آرامش از طریق آواز خواندن، نواختن ساز، نوشتن آهنگ یا گوش دادن به موسیقی استفاده می‌شود.
اگر به موسیقی علاقه‌مند هستید و با انواع سبک‌های موسیقی و تجهیزات آن مثل میکروفون و باند و … آشنا هستید و دوست دارید در مورد تاثیر موسیقی بر کارکرد مغز و روش‌های موسیقی درمانی بیشتر بدانید این مقاله را تا انتها دنبال کنید.
موسیقی درمانی چیست؟
موسیقی درمانی روشی درمانی است که در آن درمانگر از موسیقی و تمام جنبه‌های آن برای کمک به بیماران در جهت بهبود، بازیابی یا حفظ سلامت استفاده می‌کند. در موسیقی درمانی درمانگر به بیمار کمک می‌کند تا با استفاده از تجربه موسیقی و روابطی که از طریق آن ایجاد می شود، سلامتی خود را ارتقا دهد.
تاریخچه استفاده موسیقی درمانی
موسیقی درمانی در اساطیر یونانی، فلسفه و فرهنگ بومیان آمریکا رایج است. در تاریخ اخیر جهان، این روش درمان یک منبع برجسته در طول جنگ جهانی اول و دوم بود. در طول این دو جنگ تاریخی، نوازندگان جامعه داوطلبانه وقت خود را می‌گذاشتند و برای جانبازان و مجروحان در بیمارستان‌ها می‌نواختند. هم بیماران و هم پرستاران متوجه تفاوت در خلق وخو بیماران می‌شدند و واکنش عاطفی مثبت به موسیقی را تجربه کردند. آنها متوجه شدند حال بهتری دارند و درد کمتری احساس می‌کنند. این موسیقی آنقدر مورد استقبال قرار گرفت که پزشکان شروع به استخدام نوازندگان برای نواختن برای سربازان کردند.
در حال حاضر کودکان، نوجوانان و بزرگسالانی که در بیمارستان‌ها با مشکلات بزرگی روبرو هستند، از موسیقی درمانی لذت می‌برند. یکی از جنبه‌های بزرگ موسیقی درمانی این است که می‌تواند از یک بیمار تا بیماری دیگر اثرات متفاوتی داشته باشد. این بدان معناست که یک کودک ممکن است در یادگیری یک ساز جدید موفق شود، در حالی که دیگران ممکن است از نوشتن آهنگ، آواز خواندن یا گوش دادن به موسیقی لذت ببرند. کودکان علاقه شدیدی به این روش درمان دارند زیرا نه تنها برای آنها سرگرم کننده است، بلکه باعث تسکین روحی و جسمی نیز می‌شود.
فهرستی از تکنیک‌های موسیقی درمانی
استفاده از موسیقی درمانی اغلب به سه نوع «درمان با شنیدن موسیقی» و «درمان با نواختن موسیقی» و «درمان با تعامل با موسیقی» تقسیم می‌شود. تکنیک‌های موسیقی درمانی مختلفی ارائه شده است که بستگی به بیماری فرد ممکن است یکی یا بعضی از آنها مورد استفاده قرار بگیرد. این درمان‌ها شامل موارد زیر است:
- طبل زدن
- گوش دادن به موسیقی زنده
- یادگیری تکنیک‌های ریلکس کردن به کمک موسیقی، مانند رهاسازی عضلانی یا تنفس عمیق
- خواندن آهنگ‌های آشنا با همراهی زنده یا ضبط شده
- نواختن سازهایی مانند کوبه دستی
- بداهه سازی موسیقی بر روی سازهای صدا
- نوشتن متن آهنگ
- نوشتن موسیقی برای آهنگ‌های جدید
- یادگیری نواختن ساز مانند پیانو یا گیتار
- رقصیدن یا حرکت با موسیقی زنده یا ضبط شده
- بحث در مورد واکنش عاطفی یا معنایی یک موسیقی
موسیقی درمانی چگونه کار می‌کند؟
مهمترین کاری که موسیقی در درمان افراد انجام می‌دهد ایجاد تعادل در بدن او است. می‌توان ادعا کرد موسیقی درمانی از طریق ایجاد پنج تغییر در بدن فرد باعث ایجاد تعادل می‌شود. این پنج مورد شامل موارد زیر است:
تعدیل توجه
اولین جنبه تعدیل توجه است. موسیقی توجه ما را جلب می‌کند و ما را از محرک‌هایی که ممکن است منجر به تجربیات منفی شود (مانند نگرانی، درد، اضطراب) منحرف می‌کند.
تعدیل احساسات
روش دوم کار موسیقی درمانی از طریق تعدیل احساسات است. مطالعات نشان داده‌اند که موسیقی می‌تواند فعالیت نواحی مغزی را که در شروع، تولید، حفظ، خاتمه و تعدیل احساسات دخیل هستند را تنظیم کند.
تعدیل شناخت از محیط
موسیقی همچنین شناخت محیطی را تعدیل می‌کند. موسیقی با فرایندهای حافظه (شامل رمزگذاری، ذخیره و رمزگشایی اطلاعات موسیقی و رویدادهای مرتبط با تجربیات موسیقی) مرتبط است و باعث می‌شود درک شما از واقعیت اطرافتان دقیق‌تر باشد.
تعدیل حرکت
موسیقی درمانی همچنین از طریق تعدیل حرکت عمل می‌کند. موسیقی رفتارهایی مانند الگوهای حرکتی درگیر در راه رفتن، صحبت کردن و گرفتن اشیاء را اصلاح می‌کند. جالب است که با موسیقی درمانی می‌توان بسیاری از ضعف‌های حرکتی که بعضی افراد در سالمندی به آن دچار می‌شوند را کنترل و کاهش داد.
تعدیل در ارتباط‌گیری
موسیقی همچنین بر ارتباطات تاثیر می‌گذارد. در واقع موسیقی وسیله ارتباطی است. بنابراین، همانطور که در تعریف موسیقی درمانی به آن اشاره شده است، موسیقی می‌تواند نقش مهمی در روابط ایفا کند. افرادی که موسیقی ملایم گوش می‌دهند بهتر از دیگران میتوانند روابط خود با دیگران را شکل دهند.
فواید موسیقی درمانی
برای کودکان و نوجوانان مبتلا به سرطان و سایر بیماری‌ها، درد غیرقابل تصور و غیرقابل تحمل است. مهم نیست چقدر دارو به آنها داده می‌شود، گاهی اوقات هیچ مقدار آن کافی نیست. از طریق گوش دادن و پخش موسیقی و همچنین آهنگ نویسی و خواندن، درد در بین بیماران کاهش می‌یابد. موسیقی درمانی می‌تواند به تسکین درد و کاهش استرس و اضطراب برای بیمار کمک کند که موارد زیر تعدادی از آنها است:
- بهبود سیستم ایمنی
- مدیریت استرس
- درد را کاهش می‌دهد.
- به بیان احساس کمک می‌کند.
- حافظه را بهبود می‌بخشد.
- ارتباطات را بهبود می‌بخشد.
- توانبخشی فیزیکی را افزایش می‌دهد.
نشان داده شده است که این شکل از درمان تاثیر قابل توجهی بر روحیه بیمار، از جمله کاهش درد، آرامش، تعداد تنفس و سطوح پایین‌تر اضطراب دارد.
به گفته پروفسور سوزان هنسر، در کالج موسیقی برکلی، پروتکلی برای مدیریت درد از طریق موسیقی درمانی وجود دارد. این بر اساس یک مدل شناختی است که فرض می‌کند افکار، احساسات و حالات بدنی جدید ممکن است برای جایگزینی الگوهای ناکارآمد شرطی شوند. به طور خاص، یک بدن آرام با تصاویر دلپذیر ممکن است جایگزین تنش و نگرانی شوند. فرآیند شرطی‌سازی زمانی اتفاق میفتد که گوش دادن به این موسیقی با آرامش عمیق از طریق تمرین مکرر همراه باشد. با گذشت زمان، موسیقی به تنهایی پاسخ را نشان می‌دهد. پروتکل موسیقی درمانی برای انجام چندین عملکرد طراحی شده است:
- برای هدایت توجه به دور از درد یا اضطراب، منحرف کردن حواس شنونده همراه با موسیقی آرامش بخش
- برای ایجاد یک محرک موسیقی برای تنفس منظم
- ارائه یک ساختار منظم برای رهاسازی تنش بدن
- برای نشان دادن تصاویر بصری مثبت
- برای شرطی کردن پاسخ آرامش عمیق
- برای تغییر روحیه
- تمرکز بر افکار و احساسات مثبت
اثر موسیقی درمانی در درمان چه بیماری‌هایی ثابت شده است؟
جالب است بدانید در خیلی از موارد روان‌پرشکان توانسته‌اند بسیاری از بیماری‌های که به طور معمول با دارو یا عمل جراحی درمان نمی‌شوند را با موسیقی درمان کنند یا حداقل علائم آن را کاهش دهند. بعضی از این بیماری‌ها شامل موارد زیر است:
- آسیب مغزی در اثر فشار
- اعتیاد به مواد مخدر
- آسم
- اختلال طیف اوتیسم (ASD)
- سلامت رفتاری کودک و نوجوان
- زوال عقل یا بیماری آلزایمر
- افسردگی
- بهبود سلامت نوزادان در بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان (NICU)
- اختلالات سلامت روان
- بیماری پارکینسون
- اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)
- اختلالات خواب
- بهبودی پس از جراحی
اثر موسیقی درمانی بر درمان استرس
برای بسیاری از افراد بستری شدن در بیمارستان، صرفا بودن در آنجا می‌تواند تجربه‌ای ترسناک و وحشتناک باشد، چه رسد به مبارزه با سرطان یا بیماری جدی دیگر. یکی از عوارض جانبی حضور در بیمارستان استرس است که به خودی خود می‌تواند مشکلاتی را برای سلامتی ایجاد کند. برخی از علائم رایج استرس عبارتند از :
اثرات رایج استرس بر بدن شما
- سردرد
تنش یا درد عضلانی
درد قفسه سینه
خستگی
ناراحتی معده
مشکلات خواب
اثرات رایج استرس بر خلق و خوی شما
اضطراب
بی‌قراری
فقدان انگیزه یا تمرکز
تحریک پذیری یا عصبانیت
غمگینی یا افسردگی
اثرات رایج استرس بر رفتار شما
- پرخوری یا کم خوری
- طغیان عصبانیت
- کناره‌گیری اجتماعی
یکی از بهترین راه‌های درمان استرس، موسیقی است. موسیقی اغلب با حالات روحی مرتبط است و آهنگ‌های خاصی میتوانند احساسات مختلفی از جمله شادی، آرام، پرانرژی یا آرامش را در افراد ایجاد کنند. همه اشکال موسیقی ممکن است اثرات درمانی داشته باشند، اگرچه موسیقی از فرهنگ محلی فرد ممکن است مؤثرترین باشد. انواع موسیقی برای انواع تحریکات عصبی که برانگیخته می‌شوند متفاوت است. به عنوان مثال، موسیقی کلاسیک باعث راحتی و آرامش می‌شود در حالی که موسیقی راک ممکن است منجر به ناراحتی شود. موسیقی ممکن است تا حدی با بالا بردن آستانه درد به اثرات درمانی دست یابد.
اثر موسیقی درمانی بر کاهش درد کودکان
یکی دیگر از کاربردهای باورنکردنی موسیقی درمانی کمک به کودکان، پس از جراحی است. در یکی از تحقیقات دانشگاهی نشان داده است که گوش دادن به موسیقی و کتاب‌های صوتی، جایگزین مناسبی برای دارو برای کاهش درد پس از جراحی در کودکان است.
صوت درمانی یک فرصت جدید و هیجان انگیز است و باید توسط بیمارستان‌ها به عنوان یک استراتژی مهم برای به حداقل رساندن درد در کودکان تحت عمل جراحی بزرگ مورد توجه قرار گیرد. این روش ارزان است و هیچ عارضه جانبی ندارد. کودکان ۹ تا ۱۴ ساله که تحت انواع جراحی قرار می‌گیرند، میتوانند به شدت به موسیقی هنرمندان معروف و محبوبشان واکنش نشان دهند. کودکانی که بعد از عمل جراحی به موسیقی گوش می‌دهند درد کمتری احساس می‌کنند.
پشت سر گذاشتن موسیقی درمانی
اگر فرزند شما یا کسی که می‌شناسید در بیمارستان در حال مبارزه با سرطان یا هر بیماری دیگری است، موسیقی درمانی یک گزینه درمانی باورنکردنی است. همراه با برنامه‌های درمانی سنتی، این روش درمان مزایایی برای سلامت جسمی و روانی دارد. موسیقی درمانی برای کمک به ناراحتی‌های فیزیکی از طریق بهبود تنفس، کاهش فشار خون، بهبود برون ده قلبی، کاهش ضربان قلب و تنش عضلانی آرام استفاده می‌شود. برای سلامت روان، این شکل از درمان برای کاهش عوارض جانبی منفی رایج استرس، مانند مشکلات عاطفی و رفتاری، عالی است. موسیقی از طریق درگیر شدن با سازها یا گوش دادن به آهنگ‌ها و هنرمندان مورد علاقه آنها، بیماران را آرام می‌کند و حتی می‌تواند به آنها کمک کند تا پس از جراحی راحت تر بهبود یابند.
جمع‌بندی
موسیقی درمانی یک رویکرد درمانی است که از موسیقی برای کمک به تقویت سلامت و تندرستی استفاده می‌کند. این می‌تواند شامل ساخت موسیقی، آواز خواندن، رقصیدن، گوش دادن به موسیقی یا صحبت در مورد موسیقی باشد. در این روش درمانی، موسیقی می‌تواند به ارتباط راحت‌تر کمک کند یا خود نوعی ارتباط باشد. همچنین می‌تواند نقاط قوت شما را برجسته کند و به شما کمک کند تا از آن نقاط قوت خود در زندگی روزمره استفاده کنید.
موسیقی درمانی در صورت استفاده در کنار دارو و سایر درمان‌ها می‌تواند به بهبود بسیاری از شرایط کمک کند. از مزایای موسیقی درمانی می‌توان به بهبود حافظه و ارتباطات، مدیریت استرس و کاهش درد اشاره کرد.
اگر به موسیقی درمانی فکر می‌کنید،می‌توانید از روان پزشک خود کمک بگیرید. آنها میتوانند به تعیین اینکه آیا این کار برای شما مناسب است یا خیر و اینکه چگونه شروع کنید کمک کنند. در پایان اگر هرگونه سوالی برای شما باقی مانده یا قصد خرید تجهیزات موسیقی را دارید می‌توانید به سایت زیکو مراجعه کنید. زیکو با فراهم کردن یکی از بزرگترین فروشگاه‌های آنلاین تجهیزات موسیقی در خدمت هم‌وطنان گرامی است.
بدون دیدگاه